60 bin TL ödemek yetmiyor: Apple, iPhone yazılımıyla oynayarak tamirleri zorlaştırıyor

On yıl boyunca onarımı için yardım almak kolaydı. Çatlak ekranlar dakikalar içerisinde değiştirilebilir, bozulan kameralar ise sorunsuz bir şekilde onarılabilir.

Ancak 2017’den beri iPhone onarımlarla oynamaya başladı. Piller değiştirildikten sonra telefonlarda kalıcı uyarı mesajları beliriyor, telefonlara farklı bir ekran takıldığında telefonların parlaklık ayarları devre dışı kalıyordu.

Birisine iPhone sattıktan sonra bile Apple hâlâ telefonun kontrolünü elinde tutmak istiyor. Otomobil tamircileri tarafından kolayca tamir edilebilecek araçların aksine iPhone’lar, benzersiz bileşenlerin seri numaralarını tanıyacak şekilde kodlanmıştır ve modüller değiştirilirse arızalanabilir.

iPhone’lar onarımdan sonra sorunlara neden oluyor

iPhone bileşenlerini analiz eden ve Kendin Yap parçaları satan bir şirket olan iFixit’e göre, 2017 öncesindeki onarım sonrası sorunlar 2017’den bu yana neredeyse üç katına çıktı.

Parçaların arızaya neden olma oranı, tek bir onarımın sorun yarattığı 2016’dan bu yana yılda yaklaşık yüzde 20 artıyor.

Bir dizi test gerçekleştiren iFixit, iPhone’lara aynı modelden kesilmiş bir parça takıldığında hangi modüllerin sorun çıkardığını ortaya çıkardı.

Sonuçlar, sonraki iPhone nesilleriyle birlikte arıza sayısının arttığını ortaya koyuyor.

Parça eşleştirme olarak bilinen yazılım olgusu, Apple müşterilerini daha yüksek modül ve personel fiyatları talep eden mağazalara veya yetkili tamir merkezlerine yönelmeye teşvik ediyor.

Son yıllarda yalnızca onaylı kesimler ve onaylı onarımlar yukarıdaki sorunların önüne geçebilmiştir. Parçalanmış bir ekranın değiştirilmesinin maliyeti genellikle 300 $ civarındadır.

Apple’ın katı yazılım kuralları nedeniyle müşteriler bu yüksek ücretleri ödemek zorunda kalıyor.

Başka bir deyişle: Eski bir iPhone 14’teki kırık bir ekranı değiştirmenin maliyeti, Apple’ın takas için 430 dolar olarak değerlendirdiği telefonun değerine neredeyse eşdeğerdir.

Apple yılda 9 milyar dolar kazanıyor

Apple’ın onarım konusundaki tutumu, müşterilerin AppleCare olarak bilinen ve ücretsiz pil değişimi ve ekran onarımı sağlayan cihaz garantisine 200 dolara kadar harcama yapmalarını da teşvik ediyor. Apple bu hizmet için yılda yaklaşık 9 milyar dolar topluyor.

Biden yönetimi, Federal Ticaret Komisyonu’nu üreticilerin bağımsız onarımları kısıtlamasını engelleyecek kurallar geliştirmeye teşvik etti. Ancak çoğu düzenleme parça eşleştirme konusunda açık kısıtlamalar içermemektedir.

2016 yılında piyasaya sürülen iPhone 7, kolay onarılabilen bir model olarak övgüyle karşılandı.

Telefonun ana sayfa düğmesi Apple tarafından onaylanmayan bir onarımla değiştirildiğinde Touch ID çalışmayı durdurdu.

iPhone X’in 2017’de piyasaya sürülmesi, iPhone’ların tasarımında önemli bir değişimi temsil ediyordu.

Parça eşleştirme arttı ve telefon, yeni olmayan parçalar kullanıldığında daha fazla kusur göstermeye başladı.

Başka markalar da kullanıyor

Daha hızlı çipler ve daha ucuz bellek, gündelik eserleri minyatür bilgisayarlara dönüştürdükçe, onarımları kontrol etmek için yazılım kullanmak, evdeki elektronik cihazlarda ve ağır makinelerde sıradan hale geldi.

Örneğin HP, insanları orijinal mürekkep kartuşları almaya teşvik etmek için emsal bir örnek kullandı.

Apple ve diğer şirketler, müşterilerin güvenliğini ve şirketin markasını koruduğunu söyleyerek uygulamayı savunuyor.

Apple: Tamircilerle suçlanıyoruz

Arızalı yüz tarayıcı gibi düşük kaliteli modüller telefonun güvenliğini tehlikeye atabilir. Bu nedenle Apple, bağımsız bir tamircinin telefonu kırması durumunda müşterinin genellikle mağazayı değil Apple’ı suçladığını söylüyor.

Uygulama aynı zamanda Apple’ın cihazda ikinci el telefon alıcılarına yardımcı olabilecek segmentlerin kaydını oluşturmasına da olanak tanıyor.

Ancak yazılımdaki kesintilerin artan şekilde haritalanması, onarımları daha ucuz ve daha kolay hale getirmek isteyen bir dizi tamirciyi teşvik etti.

iFixit’in de aralarında bulunduğu destekçiler, cihazların ömrünü uzatmanın çevre ve müşterilerin cüzdanları için daha iyi olacağını söylüyor.

Geçtiğimiz yıl, aralarında New York, Minnesota ve Kaliforniya’nın da bulunduğu bazı ABD eyaletleri, elektronik üreticilerinin üçüncü taraflara modüller, araçlar ve kılavuzlar sağlamasını zorunlu kılan yasa tasarılarını kabul etti.